Wat is LEADER?

Het platteland laten bruisen, scoren met energie uit de regio en samen werken aan vernieuwende ideeën. Dat is kort gezegd ‘LEADER’, een Europees subsidieprogramma voor een vitaal platteland. LEADER gaat om het opwekken van lokale energie van onderop, experimenteren en leren, en het delen van kennis en ervaring met elkaar. LEADER is een programma voor de regio, maar vooral ook ván de regio. Van iedereen. Bewoners, ondernemers en gemeenten.

De commissie die de projecten stimuleert en beoordeelt is de Lokale Actiegroep (LAG). Zijn doen dit op basis van de Lokale Ontwikkelingsstrategie (LOS).

De LAG heeft het volgende hoofddoel voor 2023-2027:

We werken aan een toekomstbestendig platteland waar je fijn kunt wonen, leven en werken. Dit bereiken we middels noaberschap 2.0, met nieuwe vormen van samenwerking tussen inwoners, dorpen, overheid en organisaties. Iedereen doet mee en draagt zijn steentje bij.

Het hoofddoel is in de LOS uitgewerkt in 4 thematische doelen met bijbehorende maatregelen. Initiatieven die bijdragen aan minimaal één van de doelen kunnen een bijdrage krijgen. Er is in de periode 2023-2027 ongeveer 6 miljoen euro subsidie beschikbaar voor goede initiatieven.

De filosofie van LEADER

Het Europese LEADER-programma heeft een eigen filosofie. Deze filosofie gaat uit van de kracht van bewoners zelf, de energie van bewoners met elkaar en de dynamiek van bewoners en overheid samen. LEADER gaat uit van vier principes:

Energie van onderop
Aanhaken & Meedoen
Experimenteren & Vernieuwen
Voorbeeld & Aandrijfwiel

Deze principes lijken misschien abstract en vaag. Want wat zegt dat nu eigenlijk allemaal? Juist als we de principes in het perspectief van Oost-Drenthe plaatsen, wordt het een stuk duidelijker. Daarom hieronder een uitleg van de principes, mét de link naar Oost-Drenthe.

Aanhaken & meedoen

Het LEADER-programma is niet alleen een programma voor de regio, maar vooral ook ván de regio. Het programma is gebaseerd op dat wat er écht speelt in Oost-Drenthe. Op dat wat bewoners voelen, vinden en ervaren. Samen met ondernemers, bewoners en overheid meedoen in en meewerken aan het programma. We vinden de rode draad in de ideeën voor de regio, delen suggesties en pakken gezamenlijk de uitvoering op. Zo gaat het programma leven in de regio, haken enthousiaste bewoners aan en bruist de regio van de initiatieven.

Experimenteren & Vernieuwen

Burgers en overheid zijn de afgelopen jaren in een nieuwe verhouding tot elkaar komen te staan. Daarbij bestaat er geen blauwdruk. Het is zoeken naar een nieuw evenwicht tussen bewoners en overheid LEADER geeft hier de ruimte voor.

We gaan op zoek naar nieuwe oplossingen, nieuwe verbindingen, nieuwe vormen, nieuwe markten. Wat in het ene dorp helemaal niet werkt, groeit in het andere dorp uit tot een bloeiend initiatief. Bewonersinitiatieven vragen om maatwerk. Altijd. Daar hoort experimenteren en durven leren van je fouten bij. Een frisse blik, een flinke dosis enthousiasme en vernieuwende ideeën als basis voor een ondernemende regio.

Energie van onderop

Er borrelt van alles in Oost-Drenthe. Soms alleen nog in de hoofden van bewoners of ondernemers, of binnen de muren van een gemeente of instelling, soms al in de vorm van een vernieuwend initiatief. Bewoners willen de handen uit de mouwen steken, aan de slag met elkaar. Zo worden prachtige initiatieven opgezet. Gewoon door te doen, als bewoners samen. De overheid is hierbij de natuurlijke partner, biedt steun, creëert ruimte en geeft, waar nodig, een financiële impuls. De kracht van de bewoners staat altijd voorop. De energie komt van onderop. Zo zorgen we als bewoners en overheid samen voor reuring in de regio!

Europese subsidie

Het subsidieprogramma vraagt om samenwerking: tussen bewoners/ondernemers, tussen bewoners/ondernemers en overheid, en binnen de regio als geheel. Vanuit het Europese LEADER-budget is voor de regio geld beschikbaar om in de periode 2023-2027 projecten uit te voeren. Vanuit het LEADER-budget worden initiatieven voor maximaal 50% gefinancierd. Daarnaast verwachten we dat een initiatiefnemer voor minstens 50% privaat wordt gefinancierd. Private financiering kan bijvoorbeeld bij elkaar worden gehaald door crowdfunding, particuliere fondsen en samenwerkingsverbanden met bedrijven.

Voorbeeld & aandrijfwiel

Nieuwe oplossingen worden door bewoners en ondernemers breed uitgerold in de regio. Zo blijft de LEADER-strategie niet op zichzelf staan,

maar wordt het een vliegwiel voor de regio. Samen van onderop vernieuwen en experimenteren staat voorop. Maar daar hoort ook bij: anderen inspireren met de opgedane ervaringen. Enthousiaste initiatiefnemers wakkeren nieuwe initiatieven aan. Het uitwisselen van kennis en ervaringen verrijkt dat wat er al is aan kracht en vindingrijkheid in Oost-Drenthe.